Het Inclusieve Park

De openbare ruimte is van ons allemaal. Het is – anders dan je eigen huis – een plek die je met iedereen deelt. Met de testcase ‘Het Inclusieve Park’ onderzocht Studio Corvers hoe een voor iedereen toegankelijk park eruit kan zien. Dat gebeurde in co-creatie met de toekomstige bezoekers van het park.

Opdrachtgever: Gemeente ‘s-Hertogenbosch
Jaar: 2019
Locatie: ‘s-Hertogenbosch
Fotografie: Studio Corvers

Publicatie: Het Inclusieve Park door Studio Corvers

Een vierkante reling in plaats van een ronde. Daardoor heeft Berend – die weinig kracht in zijn handen heeft – meer grip. Een platform zónder reling, maar met veiligheidsdrempel geeft Wilhelmien in haar rolstoel eindelijk weer de ruimte om echt aan de waterkant te zitten. Lichtsignalen op de grond zijn voor Saghar, die een gehoorbeperking heeft, een teken dat ze uit moet kijken. Paul heeft snel last van prikkels. Een stoel met gesloten vlakken aan de zijkant, waardoor je het gevoel hebt alsof je in een cocon zit. Dit helpt hem om niet gehinderd te worden door de vele prikkels van buiten en van het uitzicht over de Zuid-Willemsvaart te genieten.

Het zijn zomaar een paar voorbeelden van toepassingen in Het Inclusieve Park, een tijdelijke testcase die Studio Corvers in 2019 aan de oever van de Zuid-Willemsvaart bouwde. Dat gebeurde in opdracht van gemeente ‘s-Hertogenbosch, die het langgerekte park langs dit water de komende jaren herinricht. De gemeente was benieuwd naar de mogelijkheden om de transformatie van dit industrieel erfgoed (kanaal) met steile oevers naar recreatief park zo inclusief mogelijk te maken.

Studio Corvers ontwierp als basis een tachtig meter lange houten hellingbaan. Naast een middel om aan de waterkant te komen, was de hellingbaan een verblijfplaats op zich met onderweg telkens nieuwe perspectieven op het Zuid-Willemspark. Dit werd ondersteund door een podcast, met informatie over alle installaties en verhalen van ervaringsdeskundigen op de route naar beneden. Het talud zorgde ervoor dat de bezoeker midden in de stad even de drukte en reuring achter zich kon laten, om volop te genieten van de rust en kalmte aan de waterkant.

“Het Inclusieve Park confronteert gebruikers, ontwerpers en beheerders van de openbare ruimte met de kwestie waarom het in deze tijd nog steeds een inspanning is om de openbare ruimte écht publiekstoegankelijk te maken.”

Drs. Mariëlle Feenstra, Onderzoeker Diversiteit, Universiteit Twente

Een ontwerp dat rekening houdt met de behoeften van een diversiteit aan mensen, maak je niet achter de tekentafel. Daarom sprak Studio Corvers met 19 ervaringsdeskundigen, ieder met een andere beperking, over wat zij het liefst wilden in zo’n park, en wat daarvoor nodig zou zijn. Doel was dat zij zich net als ieder ander vrij konden bewegen en onbeperkt mee konden doen. Op basis van die gesprekken ontwierp en bouwde Studio Corvers het park. Met blauw werd iedere unieke aanpassing gemarkeerd. Daarmee werd Het Inclusieve Park – honderd dagen lang open voor iedereen – een living lab voor toegankelijkheid in de openbare ruimte. Bezoekers – met of zonder beperking – ervoeren het verschil. Beleidsmakers, wethouders uit andere gemeenten, beheerders en ontwerpers ondervonden met veel interesse hoe inclusief ontwerpen er óók uit kan zien.

De 19 ervaringsdeskundigen die Studio Corvers vóór de ontwerpfase interviewde, werden continu bij het project betrokken. Ook toen Het Inclusieve Park er stond, voorzagen zij Studio Corvers van waardevolle aanscherpingen en feedback. Dit alles is gebundeld in een publicatie over Het Inclusieve Park. Daarnaast nam Studio Corvers ontwerpers van de gemeente ‘s-Hertogenbosch in ontwerpsessies mee in de manier van denken over inclusief ontwerpen voor deze specifieke testcase. Zo vormde Het Inclusieve Park een belangrijke aanzet voor een echt inclusief park langs de Bossche Zuid-Willemsvaart.

Voor dit project is in totaal drie kilometer hout gebruikt. Na afloop van het project is het hout gedroogd en opgeslagen. Het hout is als tweedehands bouwmateriaal gebruikt voor verschillende nieuwe projecten.

Publicaties:
Voortgangsrapportage 2020 – Onbeperkt Meedoen, 2020

Een inclusief stadspark voor Den Bosch – VNG, 2019

Wat kan er straks wel en wat kan niet in het Zuid-Willemspark – Brabants Dagblad, 2019

Een park waar iedereen, met welke beperking dan ook, terecht moet kunnen – Omroep Brabant, 2019

Een park voor iedereen aan de Zuid-Willemsvaart – DTV, 2019